|
Impakt Festival verzuimt juiste keuzes te maken Impakt Festival 2003 Its happening again
Fashion Music Politics. T/m 9juni in het Centraal Museum, Utrecht. Je
zou ook gewoon naar de eerste de beste copyshop kunnen gaan, maar nee: in de
kunst gebeurt het! Voor het bedrukken van een T-shirt
met prikkelende tekst moet je daarom in het naai- en strijkatelier van
kunstenaarscollectief De Geuzen zijn. ‘For us, not them’, is een mogelijkheid, of: ‘Me?’. En voor mensen die echt een boodschap willen
overbrengen: ‘For all’ op de voorkant, en
‘But not you’ op de achterkant. Ai — dat komt
aan. Jahaa, dames en heren: ‘De kunst manifesteert zich weer’. Althans, als
we Arjon Dunnewind, directeur van het zeven dagen durende Utrechtse Impakt
festival dat afgelopen dinsdag van start ging in het Centraal Museum, mogen
geloven.Voornamelijk op het gebied van muziek, mode en politiek (met
hoofdletters) wil de kunst weer ‘naar buiten treden en iets in beweging
zetten’. Met interdisciplinariteit als grootste goed. Hoe verrassend. Gebeurde dit vorig jaar
niet ook al? En het jaar daarvoor, en het jaar daarvoor? Is het niet zo dat
de kunst zich aan de lopende band manifesteert, of ze nu per se iets wil
duidelijk maken of juist per se niet? En slaat tegenwoordig niet elke
tentoonstellingsmaker zijn publiek met het begrip kruisbestuiving om de oren? Het moet worden gezegd: de beeldende kunst
op Impakt, festival voor ‘vernieuwende audio-visuele kunst’ is doorgaans niet
vernieuwend. Dat ligt vaak aan de kunst zelf, maar nog vaker aan de
samenstelling van de expositie. Ook op de tentoonstelling van deze negentiende editie van het festival, waar ongeveer twintig kunstenaars, modeontwerpers en kunstenaarscollectieven hun werk tonen (nog afgezien van het aantal dat, verdeeld over de week performances houdt), is dat helaas het geval.Want hoe is het mogelijk dat je uit een elk jaar groter wordend aanbod van kunstenaarsinzendingen kiest voor het niet bijster originele naaiatelier van De Geuzen? En dan in het festivalboekje uitlegt dat de manier waarop kleren gedragen worden, veelbetekenende signalen (zijn) waarmee de drager stelling kan nemen. Dat weet iedereen al lang. Het gaat nu juist om de volgende stap, namelijk of die stellingname wel op de juiste manier tot stand komt. Ook van Federico D~Orazio en Assume Vivid
Astro Focus, pseudoniem voor de Braziliaanse kunstenaar Eli Sudbrack (een
nieuwkomer, dat wel), worden matige kunstwerken getoond. D’Orazio’s Hitman (2003) is alleen interessant vanwege het verhaal van
de Amerikaanse huurmoordenaar die de kunstenaar heeft mogen interviewen, maar
meer dan een simpele videoregistratie (van de anonieme handen van de
koelbloedige killer) is het werk niet geworden. Het betekent niet dat er op
de hele Impakt tentoonstelling geen goed werk te vinden is. Integendeel, er
zijn zelfs een paar aangename verrassingen, zoals de installatie van Jonas
Ohlsson, een gezongen en heroïsche visie op de aanslag op John F. Kennedy (Death
in Dallas, 2000) van
de Servier Zoran Naskovski, en de
video-installatie The Secret Place of the Most High (2003) van Peter
Bogers. Bogers combineerde op
technisch knappe wijze gezongen koranteksten, die uit een luidspreker
vloeien, met beelden van een fanatieke Amerikaanse televisiepredikant. Hij
toont zo met overtuiging en humor aan dat religieuze verschillen — hoezeer men ze
ook benadrukt — ver te zoeken
zijn. Deze werken zijn de krenten
in de pap, ze houden de tentoonstelling overeind. Dat is fijn, maar niet
genoeg voor een festival dat elk jaar weer beweert vooraan te lopen op het
gebied van de nieuwste audiovisuele kunst. Een goede tentoonstelling
samenstellen betekent keuzes maken, de juiste keuzes. Waarna in alle
concentratie aan de thematiek van de tentoonstelling kan worden gewerkt,
zonder loze kreten en zonder voor de hand liggende observaties. Dan
manifesteert de kunst zich pas echt. |